၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရး ဆိုင္ရာ စိန္ေခၚခ်က္မ်ားရိွေန

အခု ၂၀၁၁ ခုႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနေတြဟာ အရင္ကထက္ သိသိသာသာ တိုးတက္လာတယ္ဆိုေပမယ့္ စိန္ေခၚခ်က္ေတြ၊ အကဲစမ္းမႈေတြေတာ့ ရင္ဆိုင္ေနရဆဲ ျဖစ္တယ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရးကိုုယ္စားလွယ္က ေျပာပါတယ္။

အထူး သျဖင့္ေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြအေပၚ တာဝန္ယူေျဖရွင္းလိုစိတ္ အာဏာပိုင္ေတြမွာေရာ၊ အျခား လူမႈအဖဲြ႔အစည္းေတြမွာပါ မေတြ႔ရတဲ့အခ်က္ဟာ စိုးရိမ္စရာ ျဖစ္တယ္လို႔ အထူးကိုယ္စားလွယ္က ေျပာသြားတာပါ။ ကိုသားညြန္႔ဦးက ဆက္ၿပီး တင္ျပေပးပါမယ္။

ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ အခုႏွစ္အတြင္းမွာ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ ႀကိဳဆိုမႈေတြနဲ႔ လိုလိုလားလားဆက္ဆံမႈေတြ ရတဲ့ႏွစ္လို႔ ေျပာရမွာျဖစ္သလို ဒါဟာလည္း တဘက္က လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အေျခအေန အခ်ဳိ႕ တိုးတက္ လာတာေၾကာင့္လို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေျခအေနကို ႏိုင္ငံတကာက ဝင္ေရာက္ ၾကည့္ရႈစစ္ေဆးခြင့္ရတဲ့အထဲမွာ ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ ေသာမတ္အိုေဟးကင္တာနားလည္း ပါပါတယ္။ သူဟာ ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္ အခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လအတြင္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။

၂၀၁၁ ခုႏွစ္အတြင္း ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ လမ္းေၾကာင္းမွန္ေပၚကို ဦးတည္သြားေနတယ္ဆိုတာ ကိုေတာ့ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ခိုင္ခိုင္မာမာျမင္ရတယ္လို႔ မစၥတာကင္တာနားက ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တခ်ိန္တည္းမွာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ စိန္ေခၚခ်က္ေတြ အကဲစမ္းမႈ ေတြေတာ့ ရိွေနေသးတယ္လို႔ သူက ျမင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းဖို႔ အာဏာပိုင္ေတြဘက္ကေရာ လူမႈလူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြကပါ စိတ္ဝင္စားမႈမရိွၾကတာကို သူ႔အေနနဲ႔ အလြန္တရာ စိုးရိမ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

“စိန္ေခၚအကဲစမ္းခ်က္ေတြကေတာ့ ရိွေနပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရ မႈေတြကို ျပန္လည္ေဖာ္ထုတ္ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈမ်ိဳးေတြအတြက္ စိတ္ဆႏၵ လံုးဝမရိွတဲ့အေပၚမွာ က်ေနာ္ အင္မတန္စိုးရိမ္စရာျဖစ္ရပါတယ္။ ဒီလို ေဆာင္ရြက္ရမယ္ဆိုတဲ့ စိတ္ဆႏၵမ်ိဳး အစိုးရမွာတင္ မဟုတ္ပါဘူး။ လူမႈအဖဲြ႔အစည္းေတြမွာလည္း မရိွတာကို က်ေနာ္ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီအသြင္ ကူးေျပာင္းတဲ့လုပ္ငန္းစဥ္တိုင္းမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ျပန္လည္ ေျပာဆို ကိုင္တြယ္ရတာမ်ိဳး လိုအပ္ပါတယ္။

ျမန္မာလူထုဟာ ဆယ္စုႏွစ္ေတြနဲ႔ခ်ီၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ခံစားခဲ့ရတာပါ။ ဒီကိစၥေတြကို ဖံုးထားလို႔မရပါဘူး။ တခ်ိန္မဟုတ္ တခ်ိန္မွာ ေပၚလာမွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးဥပေဒေတြအတိုင္း အေရးယူကိုင္တြယ္ဖို႔ဆိုတာ ဝတၱရားတရပ္ျဖစ္ပါတယ္”

ဒါေပမယ့္လည္း ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ပဋိပကၡေတြျဖစ္ခဲ့တဲ့ စစ္အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ဒီမိုကေရစီအင္အားစု အၾကား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကာလ ပူပူေႏြးေႏြးရိွေသးတာမို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ ေတြကို ျပန္ေဆြးေႏြးၾကရင္ လက္ရိွ ႏို္င္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ထိခိုက္လာမလား ယူဆစရာရိွပါတယ္။ အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာကင္တာနားကေတာ့ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ ၿပီးခဲ့တာေတြ အတြက္ တရားမွ်တမႈေဖာ္ထုတ္ေရးဟာ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးမွာ တာဝန္ယူရမယ့္ အစိတ္အပိုင္း တရပ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။

“ကမၻာ့ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ အေတြ႔အႀကံဳအရဆိုရင္ေတာ့ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္တိုင္းမွာ အမွန္တရားနဲ႔တရားမွ်တမႈေဖာ္ထုတ္ေရးကိစၥရပ္မ်ိဳးကို ေဆြးေႏြးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါဟာ တာဝန္ယူမႈ အစိတ္အပိုင္းတရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးတိုင္းမွာ ဒီကိစၥ ေဆြးေႏြးရပါတယ္။ ဒါဟာ အဓိက အဖဲြ႔အစည္း ပုဂၢိဳလ္ေတြအၾကား ေဆြးေႏြးရမယ့္ကိစၥျဖစ္ပါတယ္”

လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အျခားအကဲစမ္းခ်က္ေတြကိုလည္း အထူးကိုယ္စားလွယ္က ​ေထာက္ျပပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ေထာင္ေတြထဲမွာ က်န္ေနေသးတဲ့ ကိစၥရပ္အျပင္ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ပဋိပကၡေတြနဲ႔ ျမန္မာျပည္သူျပည္သားတို္င္း စီးပြားေရးနဲ႔လူမႈေရး အေျခခံရပိုင္ခြင့္ကိစၥျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

“အျခား စိုးရိမ္စရာလူ႔အခြင့္အေရးကိစၥေတြလည္း ရိွပါေသးတယ္။ နယ္စပ္က အရပ္သားေတြ အေျခအေန- ရခုိင္နဲ႔ ခ်င္းျပည္နယ္မွာလို ခဲြျခားဆက္ဆံမႈကိစၥေတြ- ေနာက္ၿပီး ျမန္မာလူထုတရပ္လုံး စီးပြားေရးနဲ႔ လူမႈေရးဆိုင္ရာ အေျခခံရပိုင္ခြင့္ေတြ ခံစားခြင့္ရမယ့္ စီးပြားေရးစနစ္မ်ိဳးကို ဘယ္လို တည္ေဆာက္မလဲ ဆိုတဲ့ကိစၥကလည္း ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ျပႆနာပါ။ ဒါေတြကို က်ေနာ္ ေစာင့္ၾကည့္ ​ေနပါတယ္။ ေနာက္ႏွစ္မွာေတာ့ အစိုးရအေနနဲ႔ ဒီကိစၥေတြကို ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ လာလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္”

ဒီလို စိန္ေခၚခ်က္ေတြရိွေနေပမယ့္ အစိုးရအဖဲြ႔အတြင္း အာဏာပိုင္အခ်ိဳ႕မွာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ လိုလိုလားလားရိွသူေတြကိုလည္း ေတြ႔ခဲ့ရတယ္လို႔ သူ႕အေတြ႔အႀကံဳအရ ေျပာပါတယ္။

“လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနေတြ တိုးတက္လာေရး ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုလိုလားလားရိွၾကတဲ့ ၀န္ႀကီးအခ်ိဳ႕ေတြ႔ရပါတယ္။ ၾသဂုတ္လ ေနာက္ဆံုးခရီးစဥ္ကေန က်ေနာ္ျပန္လာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ က်ေနာ္ အႀကံေပးထားတဲ့အတိုင္း အမ်ိဳးသားလူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ဖဲြ႔စည္းမႈကို သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ဆံုးျဖတ္အတည္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ ဒီ ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ ဘယ္ေလာက္အထိ လြတ္လပ္မႈရိွလဲ၊ ယံုၾကည္လို႔ရသလဲဆိုတဲ့ ေမးခြန္းကေတာ့ ရိွေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အနည္းဆံုးေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥေတြမွာ တက္တက္ႂကြႂကြ ေျပာဆို ပါဝင္လာႏိုင္တာေတာ့ ရိွပါတယ္။ ဆိုေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေန တိုးတက္လာဖို႔အတြက္ ပိုင္းျဖတ္ေဆာင္ရြက္ခ်က္အခ်ိဳ႕ေတာ့ ေတြ႔ရပါတယ္”

လာမယ့္ႏွစ္မွာေတာ့ အခုနကေျပာခဲ့တဲ့ စိန္ေခၚခ်က္ေတြကို ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ဘယ္လိုကိုင္တြယ္ ေဆာင္ရြက္မလဲဆိုတာကိုေတာ့ သူေစာင့္ၾကည့္ေနမယ္လို႔ မစၥတာကင္တာနားကေျပာပါတယ္။ သူကိုယ္တိုင္လည္း လာမယ့္ႏွစ္ ေဖဖ၀ါရီလဆန္းပိုင္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္ဖို႔ရိွေနၿပီး၊ အဲဒီက အျပန္ မတ္လမွာေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီမွာ ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေန ႏွစ္လည္ အစီရင္ခံစာ တင္သြင္းဖို႔ရိွပါတယ္။
27 ဒီဇင္ဘာ 2011 (VOA) ကိုသားညြန္႔ဦး